📈 Treyding dunyosida foyda olish va yo‘qotishlarni cheklash uchun stop-loss (SL) va take-profit (TP) eng muhim vositalardan hisoblanadi. Ularni noto‘g‘ri qo‘yish depozitning yo‘qolishiga olib kelishi, to‘g‘ri qo‘yish esa uzoq muddatli barqaror foydani ta’minlashi mumkin.
🚀 Agar siz stop-loss va take-profitni qanday to‘g‘ri qo‘yish kerakligini o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, ushbu qo‘llanma siz uchun!
1. Stop-Loss (SL) va Take-Profit (TP) nima?
📌 Stop-Loss (SL) – bu yo‘qotishlarni cheklash uchun belgilangan avtomatik yopilish darajasi.
✅ Agar narx stop-loss darajasiga yetib borsa, pozitsiya avtomatik yopiladi va katta yo‘qotishlarning oldi olinadi.
📌 Take-Profit (TP) – bu foyda olish uchun belgilangan avtomatik yopilish darajasi.
✅ Agar narx take-profit darajasiga yetib borsa, pozitsiya avtomatik yopiladi va foyda avtomatik olinadi.
📌 Misol:
- Agar siz EUR/USD juftligini 1.1000 da sotib olsangiz, stop-lossni 1.0950 (50 pip yo‘qotish), take-profitni 1.1100 (100 pip foyda) qilib belgilashingiz mumkin.
⚡ Treydingda stop-loss sizni bozor tebranishlaridan himoya qiladi, take-profit esa har doim aniq maqsad bilan savdo qilishga yordam beradi!
2. Stop-Loss va Take-Profitni qanday to‘g‘ri belgilash kerak?
📊 Stop-loss va take-profit qo‘yishning eng samarali usullari:
1. Qo‘llab-quvvatlash va qarshilik darajalaridan foydalanish
📌 Asos: Narx ko‘pincha muhim qo‘llab-quvvatlash va qarshilik darajalaridan qaytadi.
✅ Qanday ishlaydi?
- Agar siz buy (long) pozitsiyani ochsangiz, stop-lossni eng yaqin qo‘llab-quvvatlash darajasi ostida joylashtiring.
- Agar siz sell (short) pozitsiyani ochsangiz, stop-lossni eng yaqin qarshilik darajasi tepasida joylashtiring.
📌 Misol:
- Agar EUR/USD hozirda 1.1050 bo‘lsa va 1.1000 darajasi qo‘llab-quvvatlash bo‘lsa, stop-lossni 1.0980 da qo‘yish yaxshiroq.
📌 Maslahat: Qo‘llab-quvvatlash va qarshilik darajalariga asoslangan stop-loss treyderlarni bozor shovqinidan himoya qiladi.
2. ATR (Average True Range) indikatoridan foydalanish
📌 Asos: ATR bozordagi o‘rtacha tebranish diapazonini ko‘rsatadi, va bu stop-lossni mos ravishda joylashtirishga yordam beradi.
✅ Qanday ishlaydi?
- Agar ATR 50 pip bo‘lsa, stop-lossni 1.5x ATR ga (75 pip) yoki 2x ATR ga (100 pip) joylashtirish xavfsizroq bo‘ladi.
- Bu narx tabiiy tebranishlar natijasida stop-lossga urilishining oldini oladi.
📌 Maslahat: ATR asosida stop-loss belgilash bozor shovqinidan qochishga yordam beradi.
3. Risk/Reward (R/R) nisbati asosida stop-loss va take-profit qo‘yish
📌 Asos: Kamida 1:2 yoki 1:3 risk/foyda nisbatidan foydalanish – ya’ni har $1 xavf ostiga qo‘yilganda, kamida $2 yoki $3 foyda olish.
✅ Qanday ishlaydi?
- Agar stop-loss 50 pip bo‘lsa, take-profit kamida 100 pip (1:2) yoki 150 pip (1:3) bo‘lishi kerak.
- Bu sizga foydali savdolar zararli savdolarni qoplashi uchun yordam beradi.
📌 Misol:
- Agar siz buy pozitsiyani 1.1000 da ochsangiz va stop-loss 50 pip bo‘lsa, take-profit kamida 100 pip (1.1100) bo‘lishi kerak.
📌 Maslahat: Har doim foyda olish ehtimoli yo‘qotishdan yuqori bo‘lishi kerak!
3. Stop-Loss va Take-Profit bo‘yicha keng tarqalgan xatolar
🚫 Xato №1: Juda yaqin stop-loss qo‘yish
✅ Yechim: Bozor tabiiy tebranishlarida stop-lossga urilmasligi uchun yetarli joy qoldirish.
🚫 Xato №2: Stop-loss qo‘ymaslik
✅ Yechim: Stop-losssiz savdo qilish – bu depozitni yo‘qotishning eng tez yo‘li. Har doim stop-lossni oldindan belgilash kerak!
🚫 Xato №3: Faqat his-tuyg‘ularga asoslanib stop-loss yoki take-profit belgilash
✅ Yechim: Stop-loss va take-profit har doim aniq hisob-kitob asosida bo‘lishi kerak.
🚫 Xato №4: Juda kichik risk/reward nisbati
✅ Yechim: 1:1 yoki 1:1.5 nisbatdan qochish, kamida 1:2 yoki 1:3 dan foydalanish.
🚫 Xato №5: Stop-loss va take-profitni doimiy ravishda o‘zgartirish
✅ Yechim: Bitim ochilgandan keyin reja bo‘yicha harakat qilish va stop-lossni o‘zboshimchalik bilan o‘zgartirmaslik.
